In deze STCW Training News Update:

• Hoe vind ik de juiste STCW-training?

Rules and regulations, trials and tribulations

Een mens kiest meestal niet voor de zee omdat-ie zo van papierwerk houdt. Toch moet ook de zeevarende zich soms ongewenst begeven in de bureaucratie, om dat ene papiertje dat-ie wél graag wil hebben, veilig te stellen.

Rood Boven Groen pikt regelmatig drenkelingen op uit de papierzee die STCW heet. Dit artikel is bedoeld om je te helpen over die zee te navigeren.

In dit artikel vind je:

• Achtergrond van het STCW-verdrag
• Verschillen tussen landen – waarom is mijn STCW-certificaat niet overal ter wereld geldig?
• Hoe kan ik weten welke landen mijn STCW-certificaat erkennen?
• Wanneer moet ik een STCW-training herhalen?
• De juiste training vinden
• Checklist om correct gecertificeerd aan boord te stappen

Achtergrond van het STCW-verdrag

In 1978 werd voor het eerst een internationaal verdrag gesloten over de opleidings- en certificeringseisen voor zeevarenden. Voluit heet het Het Internationaal Verdrag voor Zeevarenden inzake Normen voor Opleiding, Certificatie en Wachtdienst. In het Engels: The International Convention on Standards of Training, Certification and Watchkeeping for Seafarers (STCW).

Voor die tijd hanteerde ieder land zijn eigen normen, wat in een internationale bedrijfstak als de zeevaart buitengewoon onhandig is. Het verdrag had als doel om de normen van de verschillende landen beter op elkaar aan te laten sluiten.

Verdrag en Code
In de loop der jaren heeft het verdrag verscheidene malen een update gehad. In 1995 werd het verdrag opgesplitst in een verdrag en een code. In het verdrag staan de afspraken tussen de landen in grote lijnen; in de code staat uitgewerkt op welke manier er aan die afspraken voldaan moet worden. Bijvoorbeeld: In het verdrag staat dat zeevarenden een getraind moeten worden in basisveiligheid (“basic safety”). In de code is vastgelegd welke vaardigheden er precies in die training onderwezen moeten worden.

Manila Amendments
De laatste grote aanpassingen aan verdrag en code zijn gedaan in 2010, tijdens een conferentie in de Filipijnse hoofdstad Manila. De aanpassing die in de praktijk het meest in het oog springt is dat een aantal trainingen sindsdien verplicht herhaald moet worden.

Verschillen tussen landen – waarom is mijn STCW-certificaat niet overal ter wereld geldig?

Het feit dat de opleidings- en certificeringsnormen voor zeevarenden zijn vastgelegd in een internationale code wekt de verwachting, dat een STCW-training overal ter wereld geldig zal zijn, ongeacht in welk land je hem gevolgd hebt.

Toch is dat niet zo, en dat ligt in de eerste plaats aan de aard van het beest. Om op internationaal niveau tot een verdrag te komen is de instemming van heel veel landen nodig, die allemaal een eigen politieke en economische achtergrond hebben, en vanuit die achtergrond hun belangen verdedigen. Als een voorschrift te scherp gesteld is, zullen er landen zijn voor wie het moeilijk of nadelig is om eraan te voldoen, waardoor het verdrag in gevaar komt. De voorschriften die middels een internationaal verdrag van kracht worden zijn daarom in zeer diplomatieke en weinig concrete bewoordingen gesteld. Zo is het ook met de voorschriften van de STCW-code.

Daarbij komt, dat ieder land vervolgens zelf verantwoordelijk is voor de toepassing van de overeengekomen voorschriften. En hoewel het doel van het verdrag was om een gezamenlijke standaard neer te zetten, geeft die bovengenoemde diplomatieke bewoording aan landen de ruimte voor een eigen praktische interpretatie. Zo kan het komen dat land A in de praktijk andere eisen aan haar trainingsinstituten oplegt dan land B.  Als je dus als zeevarende een STCW-training volgt in Nederland, kan die verschillen van dezelfde training in Duitsland, of in Brazilië of Liberia.

Heel vaak zijn de verschillen overkomelijk, en beoordeelt land A de training onder de vlag van land B als gelijkwaardig. Maar soms zijn de verschillen te groot, en dan kan het voorkomen dat de vlag van het schip waar je op vaart een training die je in het buitenland hebt gedaan niet erkent.

Vaarbevoegdheden
Dit kan voorkomen bij trainingen, maar ook bij vaarbevoegdheden, want ook de competenties die je voor de verschillende vaarbevoegdheden moet bezitten zijn in het STCW-verdrag omschreven.

Hoe kan ik weten welke landen mijn STCW-certificaat erkennen?

Als een land de STCW-trainingen en vaarbevoegdheden van een ander land erkent, stelt het daarover een overeenkomst op. Een overeenkomst kan wederzijds zijn, maar soms is hij eenzijdig. In dat geval erkent land A wel de trainingen en bevoegdheidsbewijzen van land B, maar andersom niet.

Een lijst van de overeenkomsten die jouw land is aangegaan vind je op de website van de vlaggenstaat*, maar vaak ook op websites van instanties die bevoegdheidsbewijzen uitgeven of trainingen aanbieden. Een overzicht van de overeenkomsten van Nederland vind je hier.

*De vlaggenstaat van een schip is het land waarin het geregistreerd staat; het land wiens vlag het schip voert. Als vlaggenstaat heeft ieder land een verzameling wetten en regels waaraan haar schepen en zeevarenden zich horen te houden en een uitvoerend orgaan, dat hierop controleert. Veel landen hebben een website waarop ze zich als vlaggenstaat presenteren en waar je informatie over hun wetgeving vindt. Het uitvoerende orgaan van de Nederlandse vlaggenstaat is de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT).

Wanneer moet ik een STCW-training herhalen?

Heel kort gezegd: je moet altijd een training herhalen (‘refreshen’) om hem geldig te houden als er een verloopdatum op het certificaat staat. Soms moet je ook een training herhalen omdat de reder dat van je vraagt. In welke gevallen je precies moet herhalen en wat daar de achtergronden van zijn, lees je hieronder.

De eis om een STCW-training te herhalen kan verschillende gronden hebben:

1. De eis om te herhalen komt rechtstreeks uit de STCW-code
Voor sommige trainingen is de eis om hem na 5 jaar te herhalen in de STCW-code opgenomen. Dat is zo bij de volgende 4 trainingen:

• Basic Safety
• Proficiency in Survival Crafts and Other Rescue Boats
• Proficiency in Fast Rescue Boats
• Advanced Fire Fighting

Het maakt dus niet uit waar ter wereld je zo’n STCW-training volgt. Je zult hem altijd na 5 jaar moeten herhalen om gecertificeerd te blijven.

2. De herhalingsplicht is door de vlaggenstaat ingesteld om aan de STCW-code te voldoen
De STCW-code is niet altijd zo eenduidig als voor de trainingen onder 1. Vaak wordt er bijvoorbeeld niet meer geëist dan dat de zeevarende na het volgen van een training iedere vijf jaar ‘de vereiste bekwaamheidsnorm kan aantonen’. Op welke manier dat moet, staat er niet bij. Dat kunnen de vlaggenstaten in deze gevallen zelf bepalen. Een vlaggenstaat kan er dan voor kiezen om ook voor deze trainingen een herhalingsplicht in te stellen, om op die manier aan de code te voldoen.

Niet iedere vlaggenstaat kiest daar echter voor. Er zijn ook vlaggenstaten – waaronder de Nederlandse- die redeneren, dat als men in vijf jaar voldoende vaartijd behaalt om het vaarbevoegdheidsbewijs te verlengen, die vaartijd ook zorgdraagt voor het op niveau houden van de ‘bekwaamheidsnorm’ van zo’n training. Om deze reden hebben bijvoorbeeld Nederlandse trainingscertificaten voor bemanning van passagiersschepen geen verloopdatum, terwijl bij andere vlaggenstaten die certificaten na 5 jaar verlopen.

3. De eis om te herhalen heeft een andere bron dan de STCW-code
Soms heeft de verplichting om een training te herhalen zelfs helemaal niks te maken met wat er in de STCW-code staat geschreven, maar komt hij voort uit een andere richtlijn. Een goed voorbeeld hiervan is de verplichting voor kapiteins en zeevarenden die de medische uitrusting aan boord beheren, om hun medische training eens per 5 jaar te herhalen. Deze verplichting komt voort uit EU-richtlijn 92/29.

Ook al is het een STCW-eis dat alle officieren als onderdeel van hun opleiding een medische training volgen, het zijn – op Europese schepen – dus alleen de kapiteins en aangewezen zeevarenden die moeten herhalen.

In de gevallen 2 en 3 hangt het dus van de vlaggenstaat van je schip af, of je je training wel of niet moet herhalen. Je kunt een training die je moet herhalen herkennen aan het feit dat er een verloopdatum op het certificaat staat.

Nederlandse herhalingseisen
Wanneer dit niet expliciet door de STCW-code of andere regelgeving wordt geëist, stelt de Nederlandse vlag geen herhalingsplicht in voor trainingen. Op het certificaat van zo’n Nederlandse training staat dus geen verloopdatum. Zo lang je vaart houd je, wat de Nederlandse vlag betreft, door middel van je vaartijd je kennis op peil.

Het is ook goed om te weten dat Nederland in haar wetgeving heeft vastgelegd dat je – indien dat op jou van toepassing is – aan de Europese herhalingsplicht voor medische training dient te voldoen door om de vijf jaar de initiële training te volgen. Het gaat hier om de cursussen Medical First Aid en Medical Care. Andere Europese landen bieden wél medische herhalingstrainingen aan, die onder voorwaarden door Nederland geaccepteerd worden.

Tot slot is het zo, dat Nederlandse reders er soms zelf voor kiezen om hun mensen iedere vijf jaar een herhalingstraining aan te bieden, ook als dat niet wettelijk verplicht is. Dit is natuurlijk alleen maar toe te juichen.

Je zult als zeevarende misschien wel een keer op een schip onder een andere vlag varen. Het is dan goed om met je reder kort te sluiten onder welke vlag je je certificaten behaald hebt, of die certificaten erkend worden door de vlaggenstaat het schip, en of je al dan niet een herhalingstraining moet doen om je certificering aan te laten sluiten op de wensen van de vlaggenstaat of de wensen van de reder zelf.

De juiste training vinden

Identificeer de juiste training
Er worden (op het internet) enorm veel trainingen aangeboden en het kan moeilijk zijn om vast te stellen welke training je precies moet hebben. Trainingen worden soms aangeboden onder verschillende namen.  Bijvoorbeeld, de training die voldoet aan de eisen van wat in de STCW-code ‘Safety familiarization, basic training and instruction for all seafarers’ heet, wordt door trainingsinstituten ook wel als ‘Basic Training’ of als ‘Basic Safety Training’ aangeboden.

Je kunt de naam van een training dus niet gebruiken om met 100% zekerheid vast te stellen of je een training met de juiste inhoud hebt gevonden. Ook zijn er malafide trainingsaanbieders die handig gebruik maken van deze verwarring en je een training aanbieden waarvan de naam doet vermoeden dat het om een training volgens STCW-standaarden gaat, terwijl dat niet zo is.

Gebruik de secties van de STCW-code om de juiste training te vinden
Wat je wél kunt gebruiken om te controleren of je de juiste training voor je hebt, is de verwijzing naar de sectie in de STCW-code waarin de normen voor de training zijn vastgelegd. Voor iedere STCW-training is in het STCW-verdrag een voorschrift uitgeschreven waarin staat voor welke zeevarenden de training van toepassing is; daarnaast is er een overeenkomstige sectie in de STCW-code opgenomen waarin gespecificeerd wordt aan welke eisen de training moet voldoen.

Soms wordt alleen de sectie uit de code genoemd om aan te tonen om welke training het gaat, maar vaak wordt daarbij ook nog het voorschrift genoemd. Op een Basic Safety-certificaat kun je bijvoorbeeld de volgende tekst aantreffen:

‘in accordance with the provisions of Regulation VI/1 of the STCW Convention of 1978 as amended in 2010, and Chapter VI, sections A-VI/1-1 to A-VI/1-4 of the STCW-code’

Hier wordt dus aangegeven dat de training voldoet aan de voorwaarden van voorschrift VI/1 van het verdrag en de secties A-VI/1-1 tot en met A-VI/1-4 van de code.

Een aanbieder moet aan jou kunnen aangeven volgens welke sectie de training opgezet is. Voordat je een training boekt is het dan ook verstandig om zelf al te weten aan welke sectie(s) van de code de training moet voldoen. Je kunt dit zelf opzoeken in de STCW-code, maar vaak weet ook je reder dit wel. Een aanbieder die niet kan aangeven aan welke sectie van de STCW-code zijn training voldoet, is niet te vertrouwen.

Controleer de aanbieder
Als je weet dat een training volgens juiste sectie(s) van de STCW-code is ingericht, dan is het nog zaak om zeker te weten dat de aanbieder gerechtigd is om de training te geven. Trainingsinstituten moeten gekeurd zijn door hun vlaggenstaat; de vlaggenstaat geeft een lijst uit waarop alle instituten staan die gekeurd zijn voor het geven van STCW-trainingen (vaak te vinden op de website).

Wat moet er tenminste op het certificaat staan?
Op het certificaat van een STCW-training hoort tenminste te staan:

• Jouw naam, je geboortedatum en je geboorteplaats
• De naam van de training
• De verwijzing naar tenminste de overeenkomstige sectie in de STCW-code
• Het nummer waaronder het trainingsinstituut bij de vlaggenstaat is geregistreerd
• Een uniek certificaatnummer
• Het certificaat dient minimaal in de Engelse taal te zijn opgesteld (Engels én een andere taal mag ook)

Tot slot: checklist om ervoor te zorgen dat je correct gecertificeerd aan boord stapt

1.    Heb ik de juiste training uitgekozen?

• Controleer of de training voldoet aan de juiste secties van de STCW-code.

2.     Is het trainingsinstituut goedgekeurd door zijn eigen vlaggenstaat?

• Controleer of het trainingsinstituut door zijn vlaggenstaat gekeurd is. Een overzicht van goedgekeurde trainingsinstituten vind je meestal op de website van de betreffende vlaggenstaat.

3.    Accepteert de vlaggenstaat van mijn schip deze training?

• Controleer of de vlaggenstaat van je schip trainingen onder de vlag van het trainingsinstituut erkent (zoek naar de lijst van landen waarmee een overeenkomst is gesloten op de website van de vlaggenstaat van het schip)

4.    Moet ik de training herhalen?

• Staat er een verloopdatum op je certificaat? Dan: JA.
• Staat er geen verloopdatum op je certificaat? Dan hoef je in principe niet te herhalen. Vraag echter voor de zekerheid na wat de wensen zijn van de reder waar je voor vaart.

Hartelijke groeten,
Team RBG

Blijf op de hoogte, schrijf je in voor onze STCW Training News Update.